چهار ترفند ویژه سارقان موبایل برای دور زدن ردیابی

 تریبون اقتصاد_ در میان تمام وسایلی که روزانه همراه دارید، گوشی هوشمند یکی از در دسترس‌ترین و آسان‌ترین اهداف برای سارقان محسوب می‌شود. با وجود قابلیت‌های ردیابی در اندروید و iOS، همچنان راهکارهایی وجود دارد که سارقان می‌توانند با اجرای آن‌ها، شانس بازیابی گوشی را به‌طرز قابل توجهی کاهش دهند و ردیابی دستگاه را تقریبا غیرممکن کنند.

به گزارش جی‌اس‌ام، این مسئله، تهدیدی جدی برای حفظ امنیت اطلاعات شخصی و حریم خصوصی کاربران بوده و به همین خاطر لازم است که هر کاربری تا حدی با این مسائل آشنا باشد.

حالت هواپیما، بهترین راه برای مسدود کردن امکان ردیابی

یکی از اولین اقداماتی که سارقان پس از به دست آوردن گوشی انجام می‌دهند، فعال کردن حالت هواپیما است. این سریع‌ترین و آسان‌ترین راه برای مسدود کردن تمام اتصالات گوشی مانند بلوتوث، شبکه‌های تلفن همراه و وای‌فای است که احتمالا هر گوشی چند مورد از آن‌ها را به صورت فعال دارد. بدتر از این وضعیت، هم iOS و هم اندروید، امکان فعال‌سازی حالت هواپیما را از کنترل سنتر و بخش اعلان‌ها برای دسترسی راحت‌تر کاربر ارائه می‌دهند که حتی بدون باز کردن قفل دستگاه هم قابل فعال‌سازی است.

گوشی شما برای به‌روزرسانی مکان خود در شبکه Find My اپل یا Find Hub گوگل به اتصال اینترنت نیاز دارد. البته برخی از دستگاه‌های جدیدتر می‌توانند موقعیت‌های خود را حتی در صورت خاموش بودن به‌روزرسانی کنند، اما مگر این که گوشی نسبتا مدرنی داشته باید، احتمالا گوشی شما به محض فعال شدن حالت هواپیما از شبکه خارج می‌شود.

در اینجا به اصلی‌ترین هدف این بخش، یعنی مقابله با راهکارهای قطع دسترسی در گوشی‌های سرقتی می‌رسیم. برای مقابله با فعال کردن حالت هواپیما حتی در وضعیت قفل شده دستگاه، باید غیرفعال کردن دسترسی به کنترل‌های دستگاه در حالی که گوشی قفل است را در نظر بگیرید.

به طور دقیق‌تر، در گوشی‌های آیفون می‌توانید این مورد را از برنامه تنظیمات، در بخش Face ID & Passcode، اجازه دسترسی هنگام قفل بودن دستگاه را تغییر داده و کنترل سنتر را غیرفعال کنید. با انجام این تنظیمات، دیگر تمام دسترسی‌های بدون باز کردن قفل دستگاه، غیرفعال شده و سارقان نمی‌توانند بدون باز کردن دستگاه، تنظیمات دلخواه را روی آن انجام دهند.

در اکوسیستم اندروید هم بسته به دستگاه، نحوه پیاده‌سازی این تنظیم می‌تواند متفاوت باشد. به طور مشابه، از برنامه تنظیمات می‌توانید به دنبال بخش‌هایی به نام «صفحه قفل» یا موارد مشابه باشید تا دسترسی‌های بدون نیاز به باز کردن قفل دستگاه را غیرفعال کنید.

ریست فکتوری و فلش کردن یک رام جدید

در دستگاه‌های قدیمی‌تر که فاقد محافظت‌های مدرن در برابر ریست فکتوری هستند، سارقان می‌توانند گوشی را ریست فکتوری کرده یا یک سیستم‌عامل جدید نصب کرده و آن را به عنوان یک دستگاه جدید اجرا کنند. اگرچه این فرآیند هم ساده‌ترین نیست، اما مطمئنا آسان‌تر از روش‌های دیگری است که به دانش تخصصی نیاز دارند. در واقع امروزه اکثر تعمیرکارهای گوشی می‌توانند یک رام جدید را روی یک گوشی فلش کنند تا همه محافظت‌های فعال آن را دور بزنند.

گوشی‌های اندرویدی معمولا در مقایسه با آیفون‌ها، به ویژه با توجه به تعداد رام‌های گوشی موجود برای دانلود آنلاین، بیشتر در معرض این روش هستند. همچنین سطح امنیت پایین‌تر در گوشی‌های اندرویدی نسبت به آیفون مخصوصا در مدل‌های قدیمی، باعث می‌شود تا سارقان به راحتی بتوانند رام جدید را روی گوشی فلش کنند. البته توجه داشته باشید که این کار هم نیاز به باز کردن قفل بوت لودر دستگاه دارد، بنابراین این روش هم همچنان برای اجرایی شدن نیاز به دانش تخصصی دارد.

با توجه به این که برخی از سارقان برای تعویض ریزپردازنده‌ها و مدارهای خاص، تغییرات سخت‌افزاری در گوشی‌ها ایجاد می‌کنند، این امر امکان‌پذیر است. سیستم‌عامل اندروید همچنین دارای سیستم دفاعی در مقابل ریست فکتوری است که می‌تواند با قفل کردن این روش در صورت سرقت گوشی، دستگاه را غیرقابل استفاده کند. با این حال، حتی این روش‌ها هم بی‌عیب‌ونقص نبوده و راه‌هایی برای دور زدن این سیستم‌های دفاعی وجود دارد تا یک سارق بتواند بدون ارائه هیچ مدرکی از مالکیت، از یک گوشی دزدیده شده استفاده کند.

تعویض IMEI

یکی دیگر از روش‌های موثر، اما از نظر فنی دشوار، برای جلوگیری از ردیابی گوشی، تعویض شماره IMEI است. شماره IMEI (شناسه بین‌المللی تجهیزات موبایلی) یک کد 15 رقمی منحصربه‌فرد است که گوشی را در شبکه اپراتور شناسایی کرده و تا زمانی که گوشی سیم‌کارت فعال بوده و به یک شبکه متصل باشد، شماره IMEI خود را گزارش می‌دهد و از این رو قابل ردیابی است.

البته تعویض شماره‌های IMEI قانونی نبوده و در عین حال  انجام آن یکی از پیچیده‌ترین اقدامات فنی است که سارقان می‌توانند برای برگرداندن یک دستگاه دزدیده شده برای فروش در بازار دست دوم انجام دهند. بنابراین به احتمال بسیار زیاد، افراد بسیار کمی هستند که می‌توانند این روش را پیاده‌سازی کنند. البته ابزارهایی هم هستند که می‌توانند شماره IMEI دستگاه را تغییر دهند، اما این روش‌ها معمولا موقتی بوده و شماره واقعی را پنهان نمی‌کنند.

همچنین باید اشاره کرد که این روش دیگری است که بیشتر در دستگاه‌های اندرویدی کاربرد دارد تا آیفون‌ها، اگرچه بستگی به این دارد که گوشی اندرویدی شما از چه تراشه‌ای استفاده می‌کند.

دستکاری سخت‌افزاری

آخرین و شاید پیچیده‌ترین روشی که سارقان برای دور زدن سیستم‌های امنیتی گوشی‌ها استفاده می‌کنند، مربوط به تغییرات سخت‌افزاری است. این روش شامل تعویض یا حذف میکروپروسسورها و برخی قطعات روی مادربورد گوشی می‌شود تا قفل‌های امنیتی را از کار بیندازند یا دستگاه را بازنشانی (ریست) کنند. تجربه‌های واقعی نشان می‌دهد که برخی تعمیرکاران غیرمجاز با وعده‌ تعمیرات خاص، عملا وارد قلمرویی می‌شوند که مرز بین قانونی و غیرقانونی را نادیده می‌گیرد.

بسیاری از سیستم‌های امنیتی در سطح کرنل یا سخت‌افزار، وابسته به قطعات خاصی هستند. بنابراین اگر یک مدار مجتمع خاص (IC) روی مادربورد تعویض شود، می‌تواند این لایه‌های محافظتی را دور بزند. نکته نگران‌کننده اینجاست که این روش نه‌تنها امکان‌پذیر بلکه نسبتا کم‌هزینه هم هست و هر تکنسینی که با تعمیر مادربورد گوشی‌ها سر و کار دارد، می‌تواند با کمی تحقیق، قطعات آسیب‌پذیر را شناسایی کند.

تنها نکته‌ مثبت اینجاست که این روش‌ها نیاز به مهارت بالای فنی و دسترسی به تجهیزات خاص دارند و معمولا در شبکه‌های سازمان‌یافته‌تری اجرا می‌شوند. در کشورهایی مثل هند که بازار موبایل بسیار بزرگ و رقابتی است، این نوع روش‌ها بیشتر دیده می‌شوند.

در چنین کشورهایی بسیاری از کاربران به‌جای تعویض گوشی، به تعمیرات ارزان‌قیمت روی می‌آورند. همین مسئله باعث شده تعمیرکاران محلی راه‌هایی برای تعمیر انواع مادربوردها و تراشه‌های مختلف پیدا کنند. همانطور که تعویض یک تراشه ممکن است گوشی خراب‌شده را احیا کند، می‌تواند باعث باز شدن قفل یا غیرفعال شدن سیستم ردیابی نیز بشود.

البته روند کوچک‌سازی قطعات داخلی گوشی‌ها و استفاده از سخت‌افزارهای اختصاصی باعث شده این نوع تغییرات سخت‌افزاری دشوارتر شود. این یعنی اگرچه دیگر نمی‌توان گوشی را با تعویض یک تراشه ارزان تعمیر کرد، اما سارقان هم نمی‌توانند به راحتی آن را دستکاری کنند تا ردیابی نشود.

در نهایت، هرچند گوشی‌های هوشمند مدرن قابلیت‌های بیشتری برای ردیابی دارند، اما سارقان هم روش‌های پیچیده‌تری برای دور زدن این سیستم‌ها پیدا کرده‌اند. بهترین دفاع همچنان ساده‌ترین راه است؛ در مکان‌های عمومی مراقب گوشی خود باشید تا اصلا مورد سرقت قرار نگیرد.