لوبیا چیتی صدرنشین گرانی؛ وعده واردات ثبات قیمت می‌آورد؟

تریبون اقتصاد- لوبیا چیتی در رقابتی تنگاتنگ با همتای پروتنئینی خود قرار گرفت. این خوراکی پرکاربرد که حالا جنبه تجملاتی به خود گرفته، با عنوان «لوبیا چیتی نیم‌میلیونی» تیتر یک تمام رسانه‌ها را به خود اختصاص داده است.

به گزارش تریبون اقتصاد، جالب آن که قیمت لوبیا چیتی با افزایش 166.8 درصدی نسبت به فروردین سال گذشته، رکورددار بیشترین تورم بین اقلام خوراکی پس از سیب‌زمینی است. بنا بر گزارش مرکز آمار ایران، متوسط قیمت لوبیا چیتی در فروردین 1404 برابر با 265 هزار تومان به ازای هرکیلوگرم است. این رقم برای اقلام درجه یک در فله‌فروشی تا 460 هزار تومان نیز می‌رسد.

در این میان، نوسانات ارزی، تغییر سیاست واردات و تعدد واسطه‌ها از دلایل اصلی افزایش قیمت عنوان می‌شود؛ هرچند فعالان بازار امیدوارند با ثبت سفارش‌های تازه و بازگشت واردات، ثبات به بازار حبوبات بازگردد.

رکوردشکنی لوبیا چیتی در جدول تورم؛ متوسط قیمت به روایت مرکز آمار

لوبیا چیتی هم مانند دیگر اقلام خوراکی از دیرباز هم‌پای تورم، ماهیانه افزایش قیمت اندکی را تجربه می‌کرد. برای مثال، اگر متوسط قیمت لوبیا چیتی در فرودین 1403 برابر 99 هزار و 500 تومان بود، در اردیبهشت ماه تا 107 هزار تومان افزایش می‌یافت و برای ماه خرداد با رقم 112 هزار تومان به فروش می‌رسید؛ این مسیر ثابت اما چند ماه اخیر را با جهش بیشتری سپری کرده است.

بنابراین، این حبوبات محبوب که تا دی ماه سال گذشته با روند ثابتی گرانی را تجربه می‌کرد، بهمن 1403 بیش از 40 هزار تومان گران شد. متوسط قیمت لوبیا چیتی تا پایان فروردین 1404 تا 265 هزار تومان افزایش یافت.

بدین ترتیب، متوسط قیمت لوبیا چیتی در حد فاصل فروردین 1403 تا فروردین 1404 نردیک به 167 درصد افزایش یافته است. این میزان در فاصله اسفند سال گذشته تا فروردین امسال به 10.5 درصد می‌رسد.

ثبت سفارش‌ها و بازی پیچیده واردات

در ماجرا افزایش قیمت این خوراکی پرطرفدار عوامل متعددی نقش دارند. از افزایش تقاضا برای لوبیا چیتی به جای محصولات دامی گرفته تا کاهش بارندگی در استان فارس؛ عمده‌ترین علت را اما می‌توان از واردکنندگان پرس‌وجو کرد. آنگونه که دبیر انجمن حبوبات اظهار کرد، میزان واردات لوبیا چیتی از سال 1401 که بیش از 240 هزار تن بود، تا اواخر سال 1403 به 170 هزار تن کاهش یافت. از آنجا قیمت لوبیا چیتی ناگهان سربه‌فلک کشید، در دو ماهه انتهایی سال گذشته، مجددا 30 هزار تن دیگر وارد کشور شد.

نکته حائر اهمیت در این ماجرا، ثبت سفارش دیرهنگام برای واردات حبوبات است. از آنجا که طی این پروسه کمتر از دو ماه زمان نخواهد برد، زمان رسیدن بازار به تعادل نیز طولانی‌تر شد.

با وجود این، تنها دلیل گرانی حبوبات را نمی‌توان به گردن واردکنندگان انداخت. آنطور که از گفته‌های واردکنندگان پیداست، یکی دو ماه مانده به پایان سال 1403، ناگهان ارز ترجیحی که به واردات کالای اساسی اختصاص داشت به ارز نیمایی تغییر کاربری داد و به گفته رئیس انجمن حبوبات، این ارز سپس به ارز توافقی تغییر پیدا کرد؛ این مسئله در حالی رقم خورد که واردات حبوبات از سال 1403 درگیر سهمیه‌بندی شد.

بنابراین، واردات لوبیا چیتی از پایان سال گذشته با استفاده از دلار 70 هزار تومانی انجام شد. درحالیکه پیشتر از ارز 28 هزار و 500 تومانی در این امر استفاده می‌شد؛ پس این رشد افسارگسیخته احتمالا با واردات لوبیا چیتی به تعادل برسد.

تازه‌ترین خبرها از ثبت سفارش لوبیا چیتی حکایت دارند. بدین ترتیب، واردکنندگان از روز شنبه 27 اردیبهشت تا 30 خرداد مهلت دارند تا برای سفارش این کالا اقدام کنند.

بنابراین، همزمان با واردات در روزهای پیش‌رو، می‌توان منتظر کنترل بازار و ثبات قیمت لوبیا چیتی بود.

لوبیا چیتی لوکس با چه قیمتی عرضه می‌شود؟

در حال حاضر، هر کیلوگرم لوبیا چیتی فله درجه یک «زر بذر» با قیمت تقریبی ۴۶۰ هزار تومان در بازار عرضه می‌شود؛ با این حال، گشت‌وگذاری در بازار نشان می‌دهد که انتخاب‌های دیگری نیز پیش روی مصرف‌کنندگان وجود دارد. برندهای متنوع با سطوح کیفی متفاوت، این امکان را فراهم کرده‌اند تا با کمی انعطاف در انتخاب، بتوان محصولی مقرون‌به‌صرفه‌تر را تهیه کرد. به عنوان مثال، لوبیا چیتی اعلا خمین با قیمت حدودی ۳۹۶ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم و لوبیا چیتی ایرانی اعلا با نرخ ۳۱۰ هزار تومان، گزینه‌هایی هستند که می‌توانند بخشی از نیاز بازار را با قیمت مناسب‌تر پوشش دهند.

نکته قابل توجه، تأثیر بسته‌بندی و دست‌چین بودن محصول بر قیمت نهایی است. لوبیا چیتی دست‌چین اعلا با بسته‌بندی شالیزار صادق با قیمت حدود ۴۰۰ هزار تومان برای هر کیلوگرم عرضه می‌شود.