هزینه نصب پنل خورشیدی چقدر است؟

 تریبون اقتصاد_ قطعی برق پی‌درپی اگر تاکنون شما را به ستوه نیاورده است، احتمالا ذهنتان را به سوی نصب پنل خورشیدی کشانده؛ اخیرا دولت نیز با اعلام تعرفه‌های جدید خرید تضمینی برق سعی در ترغیب خانواده‌ها به خودکفایی انرژی و فروش مازاد برق دارد.

به‌گزارش تریبون اقتصاد؛ با این حال، ورود به این مسیر آسان نیست؛ نصب پنل خورشیدی برای یک آپارتمان چهار طبقه، هزینه‌ای نزدیک به ۷۳۰ میلیون تومان روی دست اهالی ساختمان می‌گذارد. علاوه بر این، چالش‌هایی چون مجوزهای اداری دشوار، نبود زیرساخت مناسب برای نگهداری، دغدغه دزدی یا آسیب به تجهیزات و کاهش کارایی پنل‌ها بر اثر گرما و گردوغبار به اما و اگرهای این اقدام افزوده است.

هزینه نصب پنل خورشدی چقدر می‌شود؟

اگر مصرف برق یک آپارتمان چهار طبقه را تقریبا 40 کیلووات بر ساعت در نظر بگیریم، سهم هر واحد از این میزان برابر با 10 کیلووات محاسبه می‌شود. با در نظر گرفتن میانگین ساعات مفید تابش خورشید در تهران به ازای پنج ساعت، تامین برق ساختمان به پنل‌های خورشیدی 300 یا 400 واتی نیاز دارد.

هر پنل 300 واتی در پنج ساعت آفتاب مفید 1.5 کیلووات برق تولید می‌کند. پس برای تامین برق این ساختمان به 27 پنل خورشیدی نیاز خواهید داشت. در صورت استفاده از پنل 400 واتی این تعداد به 20 عدد کاهش می‌یابد.

با فرض انتخاب متوسط‌‌ترین برند بازار، قیمت هر پنل 300 واتی حدود 15 تا 20 میلیون تومان است. بنابراین هزینه خرید 27 پنل (میانیگن 17.5 میلیون تومان) به 472 میلیون تومان می‌رسد. با احتساب هزینه نصب و تجهیزات جانبی (پایه، کابل و ..) 5 تا 10 میلیون به قیمت هر پنل افروده خواهد شد که با میانگین 8 میلیون تومان برای 27 پنل برابر با 216 میلیون تومان می‌شود.

برای تبدیل این برق (DC) به برق خانگی (AC) نیاز به دو اینورتر هم دارید. اینورتر مورد نیاز برای این میزان حجم مصرف خانگی باید 10 تا 15 کیلووات ظرفیت داشته باشد که هزینه هر کدام با اجرت نصاب 30 تا 50 میلیون تومان آب می‌خورد. 

با این تفاسیر، جمع کل هزینه‌های تجهیزات و نصب پنل خورشیدی در یک آپارتمان چهار طبقه تقریبا به بیش از 700 میلیون تومان می‌رسد. 

البته در صورت نیاز به باتری برای ذخیره‌سازی (سیستم OFF-GRID یا پشتیبان اضطراری) به ازای هر کیلووات ساعت حدود 15 تا 25 میلیون تومان هزینه‌هایتان بالاتر می‌رود (برای مصرف شهری ضروری نیست).

بنابراین، سهم هر خانوار از نصب پنل خورشیدی حدود 182 میلیون تومان خواهد بود. لازم به ذکر است که این رقم بسته به شرکت اجراکننده، برند تجهیزات و کیفیت پنل‌ها متغیر بوده و هزینه‌ها برای سیستم ON-GRID با فروش برق به شبکه و بدون باتری در نظر گرفته شده است.

کاربرد برق پنل خورشیدی در خانه چیست؟

روشنایی منزل که بطور عمده از لامپ‌های LED تشکیل شده، حدود ۱ کیلووات ساعت برق مصرف می‌کند. یخچال تقریبا ۲ کیلووات ساعت مصرف انرژی دارد. تلویزیون هم اگر پنج ساعت روشن باشد، تنها نیم کیلووات ساعت برق مصرف می‌کند.

هشت ساعت فعالیت کولر آبی حدود ۲.۴ کیلووات ساعت برق نیاز دارد که با استفاده طولانی‌تر، برق مصرفی هم بیشتر می‌شود. هر بار استفاده از ماشین لباسشویی حدود  ۱.۵ کیلووات ساعت برق مصرف خواهد داشت.

علاوه بر این، لپ‌تاپ، مودم و دیگر تجهیزات ارتباطی خانگی نیز کمتر از یک کیلووات ساعت در روز (حدود ۰.۵ کیلووات ساعت) برق مصرف می‌کنند. همچنین، مجموع برق مورد نیاز برای سایر وسایل کوچک خانه مانند چای‌ساز، شارژر، آبمیوه‌گیری و… حدود ۲.۱ کیلووات ساعت برآورد می‌شود.

بنابراین  مصرف برق روزانه یک واحد مسکونی معمولی به عددی نزدیک ۱۰ کیلووات ساعت می‌رسد که تمام این نیاز را می‌توان با یک سیستم خورشیدی خانگی مناسب پوشش داد.

هرچند این میزان برق برای ضروریات کافی است اما پاسخگوی برخی وسایل نیست. از جمله فر برقی، جاروبرقی صنعتی یا کولر گازی بزرگ که در صورت استفاده مداوم نیاز به چند پنل خورشیدی دیگر یا قوی‌تر خواهید.

برق تولید شده با پنل خورشیدی پمپ آب‌ کوچک را هم هندل می‌کند و در صورت قطعی برق ناگهانی، علاوه بر روشنایی اضطراری به یاری یخچال و کولر آبی می‌شتابد.

مصائب نصب پنل خورشیدی برای مردم

دولت برای خرید برق پنل‌های خورشیدی منازل در سال 1404 آستین بالا زده و قیمت‌ها را بسته به ظرفیت اعلام کرده است. بدین ترتیب، رقم پیشنهادی دولت برای خرید برق تولیدی پنل‌های با ظرفیت کمتر از 200 کیلووات 3 هزار و 820 تومان به ازای هر کیلووات ساعت و برای پنل‌های با ظرفیت بین 200 کیلووات تا 1 مگاوات 3 هزار و 150 تومان پیشنهاد داده است. همچنین در صورت استفاده از پنل با ظرفیت 1 تا 10 مگاوات 2 هزار و 800 تومان به ازای هر کیلووات ساعت پرداخت می‌کند.

با وجود این، شاید مصائب امر بر سود بچربد و در واقع تحمل بی‌برقی و گرما ساده‌تر از نصب پنل خورشیدی، تبدیل برق (DC) به برق خانگی (AC) و فروش آن به دولت دربیاید.

شما برای نصب پنل خورشیدی در کنار سرمایه‌گذاری اولیه بالا می‌بایست تا مدت نامعلومی در انتظار بازگشت سرمایه اولیه و سود خود بمانید. این انتظار ممکن است دست‌کم شش تا هفت سال طول بکشد. علاوه بر این، پشت‌بام هر ساختمانی مناسب تولید برق نیست و از بازدهی مناسب پنل می‌کاهد. حتی اگر مناسب هم باشد امکان سرقت و خرابکاری می‌رود.

اخذ مجوز از اداره برق و وزارات نیرو نیز این فرایند را به یک بوروکراسی طاقت‌فرسا بدل خواهد کرد. همان طور که هاشم اورعی، رئیس اتحادیه انرژی به فرارو گفت انگار که «بوروکراسی نفس‌گیر اجازه رشد انرژی خورشیدی را گرفته.»

همچنین فقدان زیرساخت تعمیر و نگهداری قطعات و خدمات پس از فروش پنل‌های خورشیدی در کشور مطلوب نبوده و در برخی شهرها تعمیرکار حرفه‌ای حضور ندارد.

رئیس اتحادیه انرژی از دیگر مصائب نصب پنل خورشید در خانه پرده برداشت. به اعتقاد وی علاوه بر ریزگردها و گردوغبار که راندمان نیروگاه‌های خورشیدی را کند می‌کنند، گرمای بالا نیز به مرور از کارایی پنل خواهد کاست.