آیا مراقبت از پوست خشک برای مردان و زنان متفاوت است؟

آیا با توجه به تفاوتهای بیولوژیکی میان زنان و مردان، مراقبت از پوست خشک باید متفاوت باشد؟
تریبون اقتصاد_خشکی پوست شکایتی جهانی است؛ پوستی که پوستهپوسته میشود، کشیده احساس میشود و اغلب حس ناخوشایندی دارد. اما این پرسش مطرح است: آیا با توجه به تفاوتهای بیولوژیکی میان زنان و مردان، مراقبت از پوست خشک باید متفاوت باشد؟
به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ پاسخ، آنطور که متخصصان پوست میگویند، ساده نیست. تفاوتهای فیزیولوژیک میان پوست زن و مرد وجود دارد، اما این تفاوتها بهتنهایی دلیل کافی برای تدوین برنامههای مراقبتی کاملاً جداگانه نیستند. بلکه آنچه اهمیت دارد، نوع پوست فرد و سبک زندگی اوست.
علت خشکی پوست چیست؟
دکتر سانجیو گولاتی، متخصص پوست از بیمارستان شاردا (نویدا)، توضیح میدهد که برای درک مراقبت از پوست خشک، ابتدا باید دلیل بروز خشکی را شناخت. او میگوید:
«لایهی بیرونی پوست، یعنی استراتوم کورنئوم، نقش سد دفاعی را دارد که از تبخیر رطوبت جلوگیری میکند. وقتی این سد بهدلایلی مانند شرایط محیطی، ژنتیک، استفاده از محصولات نامناسب یا بیماریهای پوستی دچار اختلال شود، توانایی پوست در نگهداشت رطوبت کاهش یافته و خشکی بروز میکند.»
علل رایج خشکی پوست عبارتاند از:
• شرایط محیطی: هوای سرد، باد شدید، و رطوبت پایین (مخصوصاً در محیطهای تهویهشده یا گرم).
• محصولات خشن: صابونها یا شویندههای قلیایی، تونرهای الکلی و لایهبردارهای قوی.
• افزایش سن: با بالا رفتن سن، توان پوست برای تولید چربی طبیعی کاهش مییابد.
• ژنتیک: برخی افراد از نظر ژنتیکی مستعد خشکی پوست هستند.
• بیماریهای پوستی یا داخلی: مانند اگزما، پسوریازیس یا کمکاری تیروئید.
• سبک زندگی: استحمام با آب داغ، مصرف ناکافی آب و مصرف برخی داروها.
تفاوتهای بیولوژیکی میان پوست زن و مرد: آیا در مراقبت از پوست خشک مؤثر است؟
دکتر گولاتی توضیح میدهد:
• ضخامت پوست: پوست مردان معمولاً ضخیمتر از پوست زنان است، چرا که کلاژن بیشتری دارد. این مسئله ممکن است مقاومت بیشتری نسبت به آسیبهای محیطی ایجاد کند، اما آنها را از خشکی پوست مصون نمیدارد.
• چربی پوست: غدد چربی در مردان فعالترند و چربی بیشتری تولید میکنند، بهویژه در دوران بلوغ و جوانی. با این حال، این بدان معنا نیست که مردان خشکی پوست را تجربه نمیکنند.
• فولیکولهای مو: مردان فولیکولهای بزرگتر و بیشتری دارند که بر جذب محصولات و واکنش پوست به مواد خاص (مانند محصولات اصلاح صورت) تأثیر میگذارد.
• اصلاح صورت: تراشیدن مداوم صورت میتواند سد دفاعی پوست را ضعیف کند و باعث خشکی و حساسیت بیشتر شود.
نتیجهگیری: در مورد پوست خشک، فرآیند اصلی یعنی اختلال در سد دفاعی پوست و کاهش آبرسانی، در هر دو جنس یکسان است.
مراقبت مؤثر از پوست خشک، فارغ از جنسیت
دکتر گولاتی تأکید میکند که به جای پرسیدن «این محصول برای زنان است یا مردان؟» بهتر است بپرسید:
• نیازهای خاص پوست من چیست؟
• سبک زندگی من چگونه است؟ (آیا هر روز صورتم را اصلاح میکنم؟ در محیط سرد یا خشک زندگی میکنم؟)
• بافت و ترکیب کدام محصولات برای پوستم مناسبتر است؟
• آیا بیماری پوستی زمینهای دارم؟
اصول اساسی مراقبت از پوست خشک برای همه یکسان است و شامل موارد زیر است:
1. شستوشوی ملایم:
استفاده از پاککنندههای مغذی و غیرکفکننده. اجتناب از صابونهای قوی و آب داغ.
2. آبرسانی مؤثر:
بهرهگیری از مواد جذبکننده رطوبت مانند هیالورونیک اسید، گلیسیرین، اوره و ترکیبات ترمیمکننده سد پوست مانند سرامیدها، اسیدهای چرب و کلسترول.
3. استفاده از مواد پوشاننده (Occlusives):
مانند وازلین، کره شی، یا دایمتیکون که با ایجاد لایهای محافظ، رطوبت را در پوست حفظ میکنند.
4. مرطوبسازی منظم:
استفاده از مرطوبکننده بلافاصله بعد از شستوشو و تکرار آن در طول روز در صورت نیاز.
5. محافظت در برابر آفتاب:
اشعه فرابنفش میتواند به سد دفاعی پوست آسیب بزند و خشکی را تشدید کند. استفاده روزانه از ضدآفتاب طیفگسترده ضروری است.
6. اجتناب از تحریککنندهها:
مانند عطرها، رنگهای مصنوعی و مواد شیمیایی قوی.
7. آبرسانی درونی:
مصرف روزانه ۲ تا ۳ لیتر آب برای حفظ سلامت کلی پوست توصیه میشود.
جمعبندی
در نهایت، بهترین روتین مراقبت از پوست خشک—چه برای زنان و چه مردان—باید شخصیسازیشده و متناسب با نیازهای فردی باشد. جنسیت، تعیینکننده اصلی نیست؛ بلکه شناخت پوست خود، سبک زندگی و عوامل محیطی، کلید طراحی یک برنامه مراقبتی مؤثر است.
اگر با خشکی شدید یا مداوم پوست مواجه هستید، مراجعه به متخصص پوست بهترین گزینه خواهد بود.